2.1 - GENEL

Analog adreslenebilir yangın dedektörleri ve adresli butonlar aynı zon veya komple bilgi işlem hattı (loop) bağlantısı içersinde birarada kullanılabilmelidir. Binadaki çeşitli elektrikli cihazların neden olacağı elektriksel gürültülere (noise) karşı üst seviyede koruma sağlayacak önlemler otomatik yangın dedektörleri içersinde alınmış olmalıdır. Her bir otomatik cihaz, önceden belirlenmiş (pre-set) hassasiyeti, tüm adresleme ve cevaplama, uzaktan test ve ışıklı (LED) cihaz, sükünet (stand-by), Yangın (fire), ön alarm (pre-alarm) ve arıza (fault) sinyallerini dijital olarak iletebilmelidir.
Analog adreslenebilir yangın dedektörlerinin tümü elektriksel ve mekanik olarak değiştirilebilir yapıda ve ortak bir dedektör altlığına sahip olmalıdır.
Analog adreslenebilir yangın dedektörleri aşağıdaki tipleri içermelidir.

- İyonizasyon duman dedektörleri
- Optik duman dedektörleri
- Isı dedektörleri

2.2 - İYONİZASYON DUMAN DEDEKTÖRÜ :

Bu cihaz iki farklı elemanı içermelidir.
Algılayıcı eleman; harici bir ölçüm hücresinde, bir referans hücresine ve tamamlayıcı elektronik devreye sahip olmalıdır. Algılayıcı eleman haberleşmeyi sağlayıcı ikinci elektronik devreye analog sinyal verebilmelidir. Dedektörde, çift hücreli bir konfigürasyon içersinde radyoaktif kaynak değeri 1 mikroküri’den az, çift taraflı Amerikyum 241 kullanılmış olmalıdır. Cihaz havanın temiz olduğu bir ortamda dijital değeri 25 olan bir sinyal göndermeli, bu sayı dumanın cihaz içine girmesi ile artmalıdır. Sayı 55’e ulaştığında cihaz yangın şartını tanımlamalıdır. (Bu şartlar EN54 Avrupa Standartlarının 7. bölüm’ünde duman yoğunluğun 0.7 lik Y değerinin eşdeğeri olarak tanımlanmıştır). Sayının 45-55 arasında olması ön alarm şartını yani cihaz kirliliğinin ön ikazını sağlamalıdır. Cihaz, kendi numarasını altlık üzerine takılan bir adres kartı ile ana kontrol paneline bildirmelidir. Cihaz, bağlı bulunduğu bölgeyi ve tip kodunu bildirmelidir.
Cihaz, kolay bakımı sağlamak amacıyla ve basit bir it-çevir mekanizma hareketiyle altlığına takılabilmelidir. Altlık’ta yer alan iki terminal ihtiyaç halinde bir ikaz lambası için gerekli çıkışı sağlayabilmelidir. Cihaz tamamen elektronik yapıda olup hareketli parça içermemelidir. Tavana montajı esnasında zarar görmemesi için altlık’ta elektronik parça bulunmamalıdır.

2.3 - OPTİK DUMAN DEDEKTÖRÜ :

Optik duman dedektörü, nabız gibi atan (pulsed) bir infrared ışık kaynağının temiz havadaki seviyesine kalibre edilmiş olan hassas bir fotosel’e sahip olmalıdır. Bu şart cihazın kontrol paneline iyonizasyon dedektöründe olduğu gibi dijital değeri 25 olan bir sinyal göndermesini temin etmelidir. Cihazın içine dumanın girmesi ile fotosel daha çok ışık almalı ve dijital sayı yükselmelidir. Sayı 55’e ulaştığında cihaz yangın şartını, 45-55 arasında ise ön-alarm şartını tanımlamalıdır. Cihaz, kendi numarasını altlık üzerine takılan bir adres kartı ile ana kontrol paneline bildirmelidir. Cihaz, bağlı bulunduğu bölgeyi ve tip kodunu bildirmelidir. Cihaz kolay bakımı sağlamak amacıyla ve basit bir it-çevir mekanizma hareketiyle altlığına takılabilmelidir. Altlık’ta yer alan iki terminal ihtiyaç halinde bir ikaz lambası için gerekli çıkışı sağlayabilmelidir. Cihaz tamamen elektronik yapıda olup hareketli parça içermemelidir. Tavana montajı esnasında zarar görmemesi için altlık’ta elektronik parça bulunmamalıdır.

2.4 - ISI DEDEKTÖRÜ :

Isı dedektörü, 20-90 °C aralığındaki sıcaklık değerlerinin üzerinde lineer tepki gösteren elektronik termik bir algılama devresine sahip olmalıdır. Dijital değeri 55 olan sayıya ulaşması normalde alarm değerine ulaştığını
(55 sayısı 55 °C’ye eşdeğer olmalı) göstermelidir. İstenen bu tepkinin hızı EN54’ün 5.Bölüm’ündeki 2.Derece tanımına uygundur. Ortalama ortam sıcaklığının üzerinde çalışması halinde ısı dedektörünün alarm değerinin kontrol paneli üzerinden ayarı yapılabilmelidir. Cihaz, kendi numarasını altlık üzerine takılan bir adres kartı ile ana kontrol paneline bildirmelidir. Cihaz, bağlı bulunduğu bölgeyi ve tip kodunu bildirmelidir. Cihaz, kolay bakımı sağlamak amacıyla ve basit bir it-çevir mekanizma hareketiyle altlığına takılabilmelidir. Altlık’ta yer alan iki terminal ihtiyaç halinde bir ikaz lambası için gerekli çıkışı sağlayabilmelidir. Cihaz tamamen elektronik yapıda olup hareketli parça içermemelidir. Tavana montajı esnasında zarar görmemesi için altlık’ta elektronik parça bulunmamalıdır.

2.5 - BUTON :

Bu cihaz, ön tarafındaki camın kırılması ile bir mikrosiviç’in kontak konumunun değişmesine ait bilgiyi temin etmelidir. Yangın dedektörlerinden farklı olarak bu cihaz analog sinyal veremez. Normal şartlarda, dijital
değeri 16 olan bir sinyal ileterek sükünet bilgisini vermelidir. Cihaz yangın halini, değeri 55 olarak bilinen alarm seviyesinin üzerinde bir değerle (64) tanımlamalıdır. Buton, dedektörlerden farklı olarak, “öncelikli müdahale” (Priority Interrupt) özelliğine sahip olmalıdır. Yani, bir butona basıldığında bu buton otomatik olarak bilgi iletim hattına (loop) bir darbe sokmalı (pulse), bu ani darbe panelde bir butonun neden olduğu yangın hali olarak bilinmelidir. Butondan panele iletilen cevabın hızı milisaniyeler mertebesinde olmalıdır. Buton, cam kırılmadan test edilebilmelidir. Cam bir kere kırıldığında yetkili personel tarafından reset edilinceye kadar alarm hali muhafaza edilmelidir.

2.5 - ANALOG ADRESLENEBİLİR YANGIN DEDEKTÖRLERİ VE ADRESLİ BUTONUN GENEL TEKNİK ÖZELLİKLERİ :
 

Cihazın Tipi	İyonizasyon	0ptik	Isı	Buton	İzalatör
Ölçüleri	50x100 mm	50x100 mm	50x100 mm	87x87x52	32x100 mm
Çalışma voltajı	17-28 VDC	17-28 VDC	17-28 VDC	17-28 VDC	17-28 VDC
Sükünet akımı	280 µA	340 µA	250 µA	230 µA	100 µA/8mA
Normal surge akımı	500 µA	600 µA	310 µA	270 µA	-
Rüzgar (Sürekli)	10 m/sn	Etkilenmez	Etkilenmez	Etkilenmez	Etkilenmez
Çalışma sıcaklığı	-20:+60 °C	-20:+60 °C	-20:+70 °C	-20:+70 °C	-20:+70 °C
Nem RH	0-%95	0-%95	0-%95	Etkilenmez	Etkilenmez
Koruma sınıfı	IP43	IP43	IP53	IP53	IP43

3.0 - KONVANSİYONEL DEDEKTÖR ZONU BAĞLANABİLEN ADRESLEME (MONİTÖR)
ÜNİTESİ :

Konvansiyonel duman ve ısı dedektörlerini izleyen ve Normal-Alarm-Açık Devre bilgilerini bilgi iletim hattı
üzerinden bağlı bulunduğu panele ileten ünitedir. Koruyucu bir kutunun içersine yerleştirilen bu ünite
tamamen elektronik yapıda olmalıdır.

4.0 - ADRESLENEBİLİR KONTROL ÜNİTESİ :

Çalışabilmek için harici güç kaynağına ihtiyacı olan, korna lamba zil gibi alarm cihazlarını kontrol panelinden aldığı talimatla harekete geçiren, bağlantılarını süpervize eden bir ünitedir. Koruyucu bir kutunun
içersine yerleştirilen bu ünite tamamen elektronik yapıda olmalıdır.

5.0 - HAT İZOLATÖRÜ :

Hattaki voltaj düşümünün belli değerin altına inmesiyle otomatik olarak açan, aralarında bağlı bulunan dedektör gurubunda veya hattaki herhangi bir arızadan tüm bilgi iletim hattının etkilenmesini önleyen koruyucu bir ünitedir. Basit bir it-çevir hareketiyle bu cihaz bir dedektör altlığına kolaylıkla takılabilmelidir.

6.0 - KONVANSİYONEL YANGIN DEDEKTÖRLERİ VE BUTON :

6.1 - İYONİZASYON DUMAN DEDEKTÖRÜ :

Dedektörde biri referans hücresi, diğeri her yönden duman girişine izin veren duman örnekleme hücresi
olmak üzere iki karşılaştırma hücresi bulunmalıdır. Radyo aktif kaynak Amerikyum 241 (toplam 0.9 mikrokuri) olmalıdır. Alarm konumunda hangi dedektörün alarm verdiğini tespit etmek için her dedektörün
üzerinde kırmızı renkli LED bulunmalıdır. Dedektörler, EN54 ve BS5445 standartlarına uygun imal edilmiş
UL, LPCB, VDS, Det Norske Veritas onaylarından en az ikisini almış olmalıdır.Cihaz, kolay bakımısağlamak amacıyla ve basit bir it-çevir mekanizma hareketiyle altlığına takılabilmelidir. Altlık’ta yer alan iki terminal ihtiyaç halinde bir ikaz lambası için gerekli çıkışı sağlayabilmelidir.Cihaz tamamen elektronik yapıda olup hareketli parça içermemelidir.Dedektör, standart iki telli sistem bağlantılarına uygun olarak imal edilmiş olmalıdır.

6.2 - OPTİK DUMAN DEDEKTÖRÜ :

Optik duman dedektörleri ışık yayılma (light scattering) prensibine göre çalışmalıdır. Dedektör içinde
her on saniyede bir yanan infrared bir ışık kaynağı bulunmalıdır. Dumanın dedektör içine girmesi halinde fotosel üzerine düşen ışık yoğunluğu artmalı ve alarm sinyali vermesi sağlanmalıdır. Alarm konumunda hangi dedektörün alarm verdiğini tespit etmek için her dedektörün üzerinde kırmızı renkli LED bulunmalıdır. Dedektörler, EN54 ve BS5445 standartlarına uygun imal edilmiş ve UL, LPCB, VDS, Det Norske Veritas onaylarından en az ikisini almış olmalıdır. Cihaz, kolay bakımı sağlamak amacıyla ve basit bir it-çevir mekanizma hareketiyle altlığına takılabilmelidir. Altlık’ta yer alan iki terminal ihtiyaç halinde bir ikaz lambası için gerekli çıkışı sağlayabilmelidir.Cihaz tamamen elektronik yapıda olup hareketli parça içermemelidir.
Dedektör, standart iki telli sistem bağlantılarına uygun olarak imal edilmiş olmalıdır.

6.3 - ISI DEDEKTÖRÜ :

60 °C kombine (sabit sıcaklık ve ısı-artış-hızı), 60°C, 75°C, 80°C ve 100°C sabit ısı değerlerinde çalışabilen tipleri olan ısı dedektörü kullanıldığı mahale uygun ısı derecesine göre dizayn edilmelidir. Dedektör çift termistör prensibine göre çalışmalı, termistörlerden biri sabit sıcaklıkta tutulurken diğeri ortam sıcaklığının
değişimine açık olmalıdır. İki termistör arasındaki elektriksel dengenin ortamdaki artan sıcaklıkla bozulması üzerine dedektör alarm vermelidir. Dedektörler, EN54 ve BS5445 standartlarına uygun imal edilmiş ve UL, LPCB, VDS, Det Norske Veritas onaylarından en az ikisini almış olmalıdır. Cihaz, kolay bakımı sağlamak amacıyla ve basit bir it-çevir mekanizma hareketiyle altlığına takılabilmelidir. Altlık’ta yer alan iki terminal ihtiyaç halinde bir ikaz lambası için gerekli çıkışı sağlayabilmelidir.Cihaz tamamen elektronik yapıda olup hareketli parça içermemelidir. Dedektör, standart iki telli sistem bağlantılarına uygun olarak imal edilmiş olmalıdır..
6.4 - KONVANSİYONEL YANGIN DEDEKTÖRLERİNİN GENEL TEKNİK ÖZELLİKLERİ :
 

Cihazın Tipi	İyonizasyon	0ptik	Isı-artış-hızı	Sabit Isı
Ölçüleri	42x100 mm	42x100 mm	42x100 mm	42x100 mm
Çalışma voltajı	17-28 VDC	17-28 VDC	17-28 VDC	17-28 VDC
Sükünet akımı	45 µA	45 µA max	53 µA	53 µA
Alarm akımı	52 mA	52 mA	52 mA	52 mA
Çalışma sıcaklığı	-20:+60 °C	-20:+60 °C	-20:+105 °C	-20:+105 °C
Nem RH	0-%95	0-%95	0-%95	Etkilenmez
Rüzgar (Sürekli)	10 m/sn	Etkilenmez	Etkilenmez	Etkilenmez
Koruma sınıfı	IP43	IP43	IP54	IP54

6.5 - ALARM BUTONU : 

Sıva üstüne monte edilebilir tipte, kırmızı renkte ve sert plastik gövdeli, camı kırıldığı anda  bir kontağın konum değiştirmesi ile alarm veren, camı kırmadan test yapma imkanı olan bir yapıda olmalıdır. 

7.0 - ALARM ZİLİ :

 6” çapındaki kırmızı renkli metal gonglu, 24 V dc ile çalışan, ses seviyesi 94 db olan yapıda olmalıdır.

 8.0 - ELEKTRONİK KORNA :

 Elektronik yapıda, 24 sesli, harici kullanımına uygun, çalışma sıcaklığı -40°:+80°C, kırmızı renkli, sert plastik gövdeli ve nominal çalışma voltajı 24 VDC olmalıdır.  

9.0 - ÇAKAR İKAZ LAMBASI :

 Çok yüksek ışık seviyesinde çalışan, harici kullanıma uygun, az akım çeken (24 VDC’de 120 mA), polarizeli, sürekli olarak 72 saat’lik çalışmaya uygun, kırmızı-beyaz-amber ve mavi renkli olan, çalışma voltajı 24 VDC olacaktır. 

10.0 - YANGIN ALARM KONTROL PANELİ :

 Yangın alarm kontrol paneli, binadaki her bir yangın ihbar cihazından gelen bilginin gösterimini sağlamalıdır.Kontrol paneli, üzerindeki bir display ile yangının çıktığı bölgenin zon gösterimini yapmalıdır. Display, uygun yazılım şekliyle ihbar cihazının yerini, tipini, adres numarasını, olay saatini ve tarihini vermelidir.  

10.1 - BİLGİ İLETİM HATTI (LOOP) KONFİGÜRASYONU :

 Panel üzerindeki hat sayısı ile herbir hatta bağlı cihaz sayısı ekli resimler üzerinde belirtilmiştir. Kontrol paneli kapasitesi en az 1 hat, en çok 8 hat bağlanabilecek şekilde seçilmeli, herbir hatta 126 adede kadar adres cihazı bağlanabilmelidir. Bilgi iletim hattı tüm binada iki tel olarak dolaşmalıdır. Yangın sistemi dışındaki cihazlar bilgilerin birbirine karışması ihtimalini ortadan kaldırmak üzere bilgi iletim hattına bağlanmamalıdır. Herbir zon ayrımında kısa devre izolatörleri kullanılmalıdır. Herhangi bir zonda bir bilgi kaybı olması halinde bu durum kontrol paneli tarafından derhal seçilmeli ve arıza sinyali verilmelidir. Kullanılan izolatörler tamamen elektronik yapıda olmalı, röleli devre kullanılmamalıdır. Bir kısa devre hali izolatör üzerindeki bir diyod lambanın (LED) kesintili çalışması ile o bölgede izlenebilmelidir. Hattaki açık devre ihbar edilmeli ancak bu durum o hatta bağlı cihazların çalışmasını engellememelidir.

10.2 - ANALOG ADRESLENEBİLİR DEDEKTÖR DEVRELERİ :

Kontrol paneli, hızı saniyede en az 32 yangın ihbar cihazını tarayacak (polling) şekilde hattı kontrol etmelidir. Tarama, paneli cihaza dijital dilde “soru” sorması ve cihazın “cevap” vermesi şeklinde olmalı, Cevap ; duman yoğunluğu, LED/giriş bilgisi, cihaz tipi ve adres teyidini içermelidir. Kontrol paneli, bilgi iletim hattı (loop) üzerindeki herhangi bir yangın cihazına otomatik olarak kilitlenebilmelidir. Kontrol paneli bilgi iletim hattına bağlı bulunana tüm cihazları izlemeli (scanning), herbir adresten oluşan bilgiyi değerlendirmelidir. Herhangi bir cihazdan dijital değeri 55’in üzerinde bir sinyal alındığında kontrol paneli, adresi birkaç kez tarayarak gelen bilginin doğruluk derecesini teyid etmelidir. Yangın koşulunun birkaç kez teyidinden sonra kontrol paneli, alarm çıkışını vermelidir. Normal şartlar altında teyid, iki saniye aralıklarla ve iki-üç tarama (polling) ile yapılmalıdır. Sistem fonksiyonları ile ilgili dijital değerler aşağıdaki gibi olmalıdır.

Bina içindeki muhtemel yerleşim değişiklikleri halinde, yeni bir adres ilavesi veya iptali ve zon konfigürasyonlarının değiştirilmesi mümkün olmalıdır. Sistem, dijital haberleşme tekniğini kullanmalıdır. Buna bağlı olarak bilgi iletim hattına bağlı her cihaz analog sinyali dijital sinyale çevirerek panelle haberleşmeyi sağlayacak düzene sahip olmalıdır. Bu işlem sistemin güvenirliğini artırdığı gibi daha karmaşık yapıda bir kontrol paneli imali gerekliliğini de ortadan kaldırmalıdır. Kontrol paneli içinde yer alan ve aşağıda belirtilen elemanlar panel tarafından izlenmeli ve arıza halinde genel arıza çıkışına sinyal iletebilmelidir.  

1. Güç kaynağı/akü/şarj cihazı arızası

2. RAM/ROM/EPROM/EEPROM hafıza arızası

3. Mikroişlemci arızası

4. Cihaz (hardware) /Yazılım (software) konfigürasyonu arızası

5. Haberleşme arızası

10.3 - TEKRAR PANELİ :

Kontrol panelinin, gereği halinde, LCD display’li veya her zonu diyod lambalar (LED) ile gösteren tipte tekrar paneline bağlantı çıkışları olmalıdır.

10.4 - ÇIKIŞLAR :

Kontrol panelinin muhtelif kontrollar için röle çıkışları, alarm çıkışları ve uzağa sinyal iletim çıkışları olmalıdır.

10.5 - GÜÇ KAYNAĞI :

Kontrol paneli yüke uygun ve yeterli ampersaat’de şecilecek bakımsız tip akülerini şarj edebilecek bir güç kaynağına sahip olmalıdır. Kontrol paneli 220 V ac, 50 Hz şebekeden beslenecektir.

10.6 - PRİNTER :

Konrol paneli dahili veya harici printer bağlantısına uygun yapıda olmalıdır.